49. Spreekwoorden - Proverbes

Titel

49. Spreekwoorden - Proverbes

Uitgever

Beersmans - Pleek

Onderwerp

12 houtblokken zonder kader, niet gesigneerd, 4 rijen van 3 blokken, 54 x 81 mm., tweetalige onderschriften.

Vlaamse spreekwoorden (meestal nieuw bedacht) met hun letterlijke Franse vertaling.

Als het paerd valt tuimelt den ruiter. Baenstroopers plunderen elkanderen niet. Die den Stmisvogel schiet is behendig. Die met den degen vecht kan dood gestoken worden. Als de Leeuw en de Lindworm vechten, laet ze dan maer gerust. Als het paerd dood is wordt het de prooi der wormen. Als de slaven niet werken worden zy gekastyd. Als men den vlieger op laet moet men zorgen dat de touw niet breekt. Van deze twee zal het altoos een verliezen. Roept geen mosselen eer ze aen kant zyn. Met voorzigtigheid vangt den Reiger de visschen. Een goede generael maekt goede soldaten.

Een van deze spreekwoorden, "Roept geen mosselen eer ze aen kant zyn", al bekend in de zeventiende eeuw, komt overeen met het Franse spreekwoord: "Verkoop de huid van de beer niet voordat je hem hebt gedood". We kennen een variant: "Men roept zoo lang mosselen tot dat ze aan de kaai zyn", wat vertaald zou kunnen worden als: "Wie niet moe wordt, komt ten einde". Deze twee spreekwoorden zijn vooral wijdverspreid in het Vlaamse land (Antwerpen en de kust). De prent is waarschijnlijk in Turnhout gegraveerd en moet eerder zijn uitgegeven door Glenisson en Van Genechten, maar een kopie is ons niet bekend.

Relatie

Beersmans nam rond 1870 de houtblokken voor mannekensbladen over van stadsgenoot Antoine Van Genechten.
Deze waren op hun beurt afkomstig uit de verdeling van hun vroegere vennootschap Glénisson & Van Genechten (1833 – 1856), die eerder het fonds Delhuvenne uit Turnhout overgenomen had. Deze prent is bijgevolg een herdruk van prent nr. 63 van Delhuvenne.

Datum

1870 - 1902

Type

houtsneden, ingekleurd met sjablonen

Taal

Nederlands en Frans

Aanduiding

3. Allegorie
3.4 Spreekwoorden, zegswijzen en rebussen

Beschrijving

Prent 1: zonder adres, houthoudend papier van slechte kwaliteit.
Sjabloonkleuring geel, rood en groen
Periode 1870 - 1902

Bestanden

49. Spreekwoorden - Proverbes

Collectie

Citaat

“49. Spreekwoorden - Proverbes,” de Prentfabriek, toegankelijk 25 april 2024, https://archief.prentfabriek.be/items/show/918.

Uitvoerformaten

Opmerkingen