17. Geschiedenis van Guliver - Histoire de Guliver
Titel
Uitgever
Brepols & Dierckx Zoon
Onderwerp
EERSTE TYPE. Twintig houtsneden met kader, niet gesigneerd, 5 rijen van 4 blokken, 46 tot 50 x 66 tot 70 mm.
Gulliver wordt ontvoerd door ganzen.一 Zijn aankomst in Lilliput.一 De lokale bevolking klimt op het lichaam van de slapende Gulliver. — Het tikken van zijn horloge beangstigt hen.一 Door zijn snuifdoos te openen, sterven er duizenden al niezend — Gulliver wordt wakker.一 Hij gaat naar de stad. — Met elke stap verplettert hij tien huizen.一 Nadat ze alles hebben opgegeten, verdrijven ze hem het land uit. — Hij komt aan bij de reuzen. — Twee reuzen ontdekken hem in de tarwe. - Hij zit in een kooi — Hij dient als een pop. "We laten hem zien op de markt."一 We verkopen hem aan de koning. — De koning luistert ernaar door hem dicht bij zijn oor te houden. — Hij zet hem op tafel om zijn gasten te amuseren.一 Gulliver valt in de soepterrine.一 Ze maken het vuil.— Ze begraven hem.
Het eerste type is bijzonder merkwaardig in de manier waarop het onderwerp tot nu toe is behandeld, omdat twee van de afleveringen niet overeenkomen met de originele tekst van Swift.
De held van de Engelse schrijver lijdt schipbreuk en redt zichzelf door te zwemmen naar het land van Lilliput; op de afbeelding ontvoeren ganzen hem en leiden hem naar dit denkbeeldige land:
Guliver kweekt Ganzen aan ;
Daer me vliegt hy na de Maan!
De dood van Gulliver wordt nauwelijks getrouwer weergegeven. Op de prent valt de held, die probeert de gasten van de koning van Brobdingnag op te vrolijken, in de soepterrine, verbrandt zichzelf ernstig en sterft. Nadat hij op bevel van de vorst is gezouten, wordt hij begraven in het Koninklijk Paleis:
Met Zout-vat; Huid en Hair by een,
Begraaft m’hem onder eenen steen.
De dood van de echte Gulliver was bescheidener. Hij stierf hoogstwaarschijnlijk in zijn burgerlijke huis, in Redriff, en begraven als een 'gewone' man, zoals hij zelf vroeg. We nemen aan dat de dood van Gulliver, zoals hier weergegeven, is ontleend aan een Engelse prent uit de avonturen van Tom Tumb.
TWEEDE TYPE. 一 Eerste variant. Twaalf houtblokken in kader, niet gesigneerd, 4 rijen van drie blokken, 79 x 96 mm. Tweetalige onderschriften. Gullivers verhaal, heel anders behandeld dan het voorgaande type en in alle opzichten in overeenstemming met de roman van J. Swift.
Gulliver neemt afscheid van zijn vrouw.一 Hij lijdt schipbreuk in het land Lilliput en wordt geketend. 一 Hij wordt naar de hoofdstad gebracht.一 Hij vangt de vijandelijke vloot met een net 一 Hij dooft plassend een vuur met de rug naar de lezer. 一 Hij verlaat het land, overladen met cadeautjes.一 Hij lijdt schipbreuk en landt in het land van de Reuzen (Brobdingnag). 一 De maaiers vinden hem in een tarweveld.一 Hij woont een maaltijd van reuzen bij. 一 Hij wordt aangeboden aan de koningin. 一 Er wordt een huisje voor hem gebouwd, dat een adelaar wegdraagt.一 Gulliver valt in zee en wordt opgepikt door een Engels schip.
Tweede variant. Twaalf houtblokken in kader, niet gesigneerd, 4 rijen van drie blokken, 75 x 93 mm.
Gravure van Engelse oorsprong of naar een Engels prototype. Deze houtsneden zijn uitgevoerd door dezelfde Engelse graveur als die van het tweede type nr. 15 (Luilekkerland). Onderwerpen en legendes van de vorige editie.
Derde variant. Twaalf houtblokken in kader, niet gesigneerd, 4 rijen van drie blokken, 75 x 88 mm.
Getrouwe replica van de vorige prent, op dezelfde manier behandeld, behalve de vijfde afbeelding, dat is aangepast. Op de laatste afbeelding, aan de rechterbovenkant, helpt een vierde (en nieuw) personage Gulliver's vertrek van de kust.
Wat het tweede type van Gullivers afbeelding bijzonder interessant maakt, is de manier waarop de vijfde houtsnede is behandeld, dat de brand in de hoofdstad Lilliput voorstelt die Gulliver, zoals we weten, heeft gedoofd. In de eerste variant is de scène zo fatsoenlijk mogelijk. Gulliver keert de kijker oprecht de rug toe. In de tweede variant, d.w.z. in de nieuwe blokken die in Engeland zijn aangekocht, verandert de situatie. Hier kijkt Gulliver, om het vuur te blussen, naar het publiek; een brede waterstraal springt tussen de hoge torens van de kathedraal vandaan. De ouders, terecht verontwaardigd, zullen tegen dit al te brutale realisme hebben geprotesteerd, want in de volgende edities (derde variant van het tweede type) vinden we dezelfde kathedraal en de held in dezelfde houding, maar deze keer staat Gulliver ogenschijnlijk in voor de kathedraal en op de juiste plaats een gieter waarvan het water als regen uit de kop ontsnapt. En het onschuldige bijschrift: "Guliver blust een brand die in de hoofdstad was uitgebroken, hij wordt gevierd door het hele koninkrijk" werd vervangen door deze pompeuze verzen:
Hij bluscht hier Liliput in brand,
Met eenen gieter in zijn hand.
Relatie
Type
Taal
Aanduiding
5.1 Beeldverhalen algemeen
5.1.32 Gulliver
Beschrijving
Sjabloonkleuring geel, rood-bruin en blauw
Periode 1840 - 1860
Sjabloonkleuring geel, rood-bruin en blauw
Periode 1840 - 1860
Sjabloonkleuring geel, paars-rood en groen
Periode 1880 - 1900
Inkleuring: huidskleur, geel, rood en blauw
Periode 1880 - 1900
Bestanden
Opmerkingen