118. Geschiedenis van Reinaert den Vos

Titel

118. Geschiedenis van Reinaert den Vos

Uitgever

Glénisson & Van Genechten

Onderwerp

20 houtblokken met kader, niet gesigneerd, 5 rijen van 4 blokken, 47 x 65 mm., Nederlandstalige onderschriften.

De houtsneden zijn min of meer getrouwe replica's van de houtsneden die het beroemde volksboek van Reynaert de Vos illustreren :

De leeuw verzamelt zijn onderdanen. De kippen beschuldigen de vos. Ministerraad, voorgezeten door de Koning. De beer is verantwoordelijk voor het overbrengen van de koninklijke boodschap aan de vos. De beer trapt in de val die de vos voor hem heeft gezet. De kat zit gevangen in een val. De wolf terwijl hij de klokken laat klinken, wordt meegenomen door de boeren. De leeuw veroordeelt de vos ter dood. De vos gaat worden opgehangen. Hij wordt vrijgelaten omdat hij over de schat praat. De wolf en de beer worden gevangen genomen. De wolf en de beer worden verminkt om de vos van schoenen en een mantel te voorzien. De vos wurgt de haas. Hij slacht kippen en kraaien. De koning beveelt hem opnieuw te arresteren. De vos spoort de wolf aan om de prijs te weten te komen van een veulen gemarkeerd onder een van de hoeven van de merrie. Hij biedt het konijn een duel aan. Door de schuld van de vos zit de staart van de wolf vast in het ijs. De wolf daagt de vos uit tot een duel. De vos verslaat de wolf, in een afgesloten veld.

Relatie

Een uitgave van J. Thys te Antwerpen bevat de meeste gravures van deze prent. De uitgave van het populaire boek in 8° van J. Thys te Antwerpen bevat alle afbeeldingen van deze prent en moet dus het model zijn geweest van de graveur uit Turnhout. De onderwerpen zijn gespiegeld en soms vereenvoudigd en gemoderniseerd.

Het lijdt geen twijfel dat het prototype is geïnspireerd op het populaire boek, waarvan er vele edities zijn. De oudst bekende, die echter niet de eerste zal zijn, verscheen in 1564 in Antwerpen. De illustraties van de Vlaamse en Nederlandse editie waren oorspronkelijk dezelfde; ze lijken ontleend aan eerdere drukken van de Romance du Renard, waarvan het populaire boek slechts een uittreksel is. Niet alleen in de in 1487 verschenen Antwerpse uitgave van de rijmende tekst van de roman en in de Nederduitse vertaling die in 1498 in Lübeck werd gedrukt, zijn illustraties van hetzelfde type te vinden, maar ook in de oude populaire boeken van Duitsland en Europa.

De Nederlandse proza-editie van de Vos, beschouwd als de oudste en gedrukt in Gouda in 1479, is niet geïllustreerd. De Nederlandse roman van de Vos, waar alle geciteerde versies op teruggaan, is zelf een uitwerking van een minder omvangrijk gedicht dat bewaard is gebleven en dat het meesterwerk is van de middeleeuwse Nederlandse literatuur. Zijn realisme, zijn opgewekte en ironische levensopvatting, de humor van de auteur, zijn alerte, soms obscene spotternij (zorgvuldig geredigeerd uit het populaire boek uit de zestiende eeuw); die conventie, aanvaardbaar voor ieder mens, die dieren spreken; deze symboliek, die elk van hen tot het type van bepaalde menselijke passies maakt, heeft op een bijzondere manier bijgedragen aan het buitengewoon populair maken van deze roman. Hoewel geïmiteerd uit de Franse roman van de Vos, dankt het literaire thema zijn bekendheid in Europa aan de Nederlandse versie.

Type

houtsneden, ingekleurd met sjablonen

Taal

Nederlands

Aanduiding

5. Beeldverhalen
5.1 Beeldverhalen algemeen
5.1.84 Reinaert de Vos

Beschrijving

Prent 1: onderschrift op naam van wederverkoper "Bij de Gebroeders Van Kapel, te Ryswyk"
Sjabloonkleuring geel, grijs en bruin
Periode 1840 - 1856

Bestanden

118. Geschiedenis van Reinaert den Vos

Citaat

“118. Geschiedenis van Reinaert den Vos,” de Prentfabriek, toegankelijk 26 april 2024, https://archief.prentfabriek.be/items/show/669.

Uitvoerformaten

Opmerkingen