176. Hier hebt gij, jeugd, beziet het wel, ’t Vermaaklijk honde- en apenspel

Uitgever

Glénisson & Van Genechten
Glénisson en Zoon

Beschrijving

Prent 1: zonder adres
Sjabloonkleuring geel, roodbruin en blauw
Periode 1856 - 1900
Prent 1: zonder adres
Zonder inkleuring
Periode 1856 - 1900

Titel

176. Hier hebt gij, jeugd, beziet het wel, ’t Vermaaklijk honde- en apenspel

Onderwerp

36 houtblokken met kader, niet gesigneerd, 6 rijen van 6 blokken, 42 x 38 mm., Nederlandstalige onderschriften.

Buitenoefeningen van getrainde honden. Bovenaan, als titel:

Hier hebt gij, jeugd, beziet het 'vel
’t Vermaaklijk honde- en apenspel.

Door de hoepel. De hond spint vlas. De aap die op een hond rijdt. De kruiwagenhond. De hondensoldaat. De hond danst. De aap verkleed als heer. Portiershonden. De honden aan tafel. De hond in de slee. De apenherberg. De honden maken de school van de soldaat. Honden dansen op muziek. De hond in de schommel. De hondenschreeuwer van verloren voorwerpen. De hond klimt een ladder op. De hond springt touw. De hond pronkt. De hond valt een man aan. Gevecht tussen de hond en zijn meester. De hond vastgemaakt aan het kanon. Hij steekt het poeder in brand. Hij springt over zijn staande meester heen. Spel van haasje-over tussen de meester en zijn hond. De waakhond van het belfort. De hond serveert een kopje koffie. De schipper aap. De apen in slee. De hond en zijn vlieger. De hond die vecht tegen een geit. De honden stappen in de koets. De melkhond. De lamp-aanstekende hond, die de ladder en de fakkel draagt. De hond speelt viool. Honden die een wijnmand dragen. De hond slaat op de trommel.

Op het tweede tafereel spint de hond vlas om het dagelijkse brood van zijn meester te verdienen; in de zeventiende danst hij een touw "met evenveel gratie als een jongedame":

En deze hond is druk aan ‘t spinnen,
Om zoo zijn meesters brood te winnen
Dit hondje springt hier in de touw
,
Zoo goed als menig jonge vrouw.

In de drieëndertigste scène is de hond een lantaarnopsteker geworden en draagt ​​hij de ladder en de fakkel, in de laatste slaat hij de aftocht op de trommel:

Deez’ moet het licht hier aan gaan steken
Ik vrees hij zal zijn pooten breken
Tot sluiting in het spel gebragt
Sla ik de taptoe voor den nacht

Relatie

Glénisson & Van Genechten nam deze houtblokken over van Thompson uit Rotterdam. Deze prent is een herdruk van Thompson nr. 75.  Glénisson wisselde de rijen houtblokken, de twee laatste rijen van de Thompson-editie zijn de twee eerste rijen bij Glénisson.

Onder elke afbeelding een enkel couplet; deze verzen rijmen twee aan twee. We nemen aan dat Glenisson de Nederlandse coupletten niet zelf schreef, maar dat hij ze ontleende aan een latere en reeds gewijzigde Nederlandse uitgave. In ieder geval veranderde deze nieuwe versie Thompson's "Nieuwe Honden Spel" in een "Vermaaklijk honde en apenspel", en om het nog aantrekkelijker te maken, werden er apen in de tekst geïntroduceerd, hoewel de gravure alleen honden toont. Het nieuwe onderschrift van het zesentwintigste tableau, waar de hond een schot met een geweer lost, zoals de afbeelding van Thompson aangeeft "Dees lost een Snaphaan", verklaart de afbeelding niet minder slecht; de hond, omgetoverd tot aap, brengt zijn meester een kop hete koffie!

Ziet wat deze aap ook is of niet,
Brengt koffij en hij brandt zich niet.

De prent van Thompson is een gemoderniseerde replica van een Amsterdamse prent. Vijf van de zes rijen staan ​​spiegelbeeldig en in omgekeerde volgorde in de oudere afbeelding van het huis Stichter (nr. 120), herdrukt door J. Noman te Zalt-Bommel (nr. 207); deze replica heeft kwatrijnen als tekst.

Taal

Nederlands

Type

houtsneden, ingekleurd met sjablonen

Aanduiding

3. Allegorie 3.3 Verkeerde wereld 3.3.3 Spinnende varkens

9. Spel en vermaak 9.1 Vermaak 9.1.1 Kermis en jaarmarkt 9.1.1.1 Dansende beren en honden, apen, marmotjes

9. Spel en vermaak 9.3 Spellen 9.3.15 Honden- en apenspel

10. Natuur 10.1 Dierenwereld 10.1.1 Afzonderlijke dieren 10.1.1.10 Hond

Opmerkingen