94. Les douze mois de l’année – De twaelf maenden van het jaer

Oblong vel. 12 houtblokken met kader, niet gesigneerd, 4 rijen van 3 blokken, 70 x 115 mm. Tweetalige onderschriften.

De Twaalf Maanden vormen een geliefd thema in de volkskunst, waarbij de activiteiten en tradities van elk seizoen op kleurrijke en levendige wijze worden weergegeven. Elke maand biedt een inkijkje in de typische bezigheden van mensen, vaak sterk verbonden met het boerenleven en de wisselingen van de natuur. Hier is een blik op de twaalf maanden, zoals ze in houtsneden worden verbeeld:

1. Januarius (schaatsen en sleeën)
   De maand januari toont een ijzig landschap, waarin mensen zich vermaken op bevroren rivieren. Schaatsen, sleeën en winterspelen worden vaak afgebeeld, met een vrolijke sfeer ondanks de kou. De harde winter wordt zo verzacht door plezier en samenzijn in de buitenlucht.

2. Februarius (carnaval)
   Februari draait om feest en uitbundigheid, want het is de tijd van carnaval. Maskers, kostuums, en dansende mensen vullen het beeld. Het contrast tussen de donkere, koude maanden en de uitbundige festiviteiten maakt carnaval tot een lichtpuntje in de winter.

3. Meërt (het boeren-erf)
   In maart beginnen de voorbereidingen voor het nieuwe landbouwseizoen. De boerderijen ontwaken, en mensen zijn bezig op het erf: vee verzorgen, gereedschap repareren en de grond voorbereiden. Dit beeld ademt een gevoel van verwachting en vernieuwing.

4. April (zaaien en planten)
   April markeert het begin van het groeiseizoen. Boeren worden afgebeeld terwijl ze zaaien en planten, vaak met uitgestrekte velden op de achtergrond. De natuur begint weer tot leven te komen, en de sfeer van hoop en vruchtbaarheid overheerst.

5. Mey (het grazen)
   In mei is de natuur op haar mooist. Het vee wordt naar de groene weiden gebracht om te grazen. Mensen zijn in harmonie met de natuur, en de dagen worden langer en warmer. Het frisse groen van de weilanden is een symbool van overvloed en welvaart.

6. Junius (het vissen)
   Juni is een maand van ontspanning en visvangst. Mensen worden afgebeeld langs rivieren en meren, vissend met hengels of netten. Het vissen is niet alleen voor voedsel, maar ook een sociaal gebeuren, vaak een vreedzaam tafereel in een zonnig landschap.

7. Julius (de hooioogst)
   Juli is een drukke maand voor de boeren. De hooioogst is in volle gang, en mensen worden afgebeeld terwijl ze hooi schudden, bundelen en stapelen. De warme zon en het zware werk geven een gevoel van voldoening en prestatie.

8. Augustus (de oogst)
   In augustus bereikt het werk op het land zijn hoogtepunt. De tarwe en andere gewassen worden geoogst, en de boeren zijn druk in de weer met sikkels en schoven. Het is een maand van overvloed en dankbaarheid, met beelden van volgeladen wagens en volle schuren.

9. September (het fruitplukken)
   September staat in het teken van de vruchtenoogst. Boeren en kinderen plukken appels, peren en ander fruit. De manden vol kleurrijke vruchten symboliseren de rijkdom van de herfst en de beloning voor het harde werk van de zomer.

10. October (het oogsten)
    In oktober wordt de laatste oogst binnengehaald. Beelden van graanoogst, wijnpersen en volle schuren roepen een gevoel van voldoening op. De natuur bereidt zich voor op de winter, terwijl de mensen hun voorraden veiligstellen.

11. November (de jacht)
    November is traditioneel de maand van de jacht. Jagers worden afgebeeld met hun honden, op zoek naar wild in de bossen. De overgang naar de donkere, koudere maanden begint, en de jacht is een belangrijk onderdeel van het winterse levensonderhoud.

12. December (het rusten)
    In december keert de rust terug. Na een jaar van hard werken wordt de tijd doorgebracht bij de haard, in gezelschap van familie. Mensen rusten uit en genieten van de winterse feesten. Het land is stil, en men bereidt zich voor op het nieuwe jaar.

In volksprenten werd dit onderwerp vaak geïllustreerd om de seizoenswisselingen en de cycli van het boerenleven vast te leggen. De kleurrijke, levendige beelden zorgden ervoor dat de Twaalf Maanden een geliefd thema bleven, herkenbaar en vertrouwd voor mensen in alle lagen van de samenleving.

Een getrouwe replica in spiegelbeeld werd uitgegeven door het huis Glenisson en van Genechten onder het nummer 55.