149. Geen nutter dier voor rot en muis, dan een mooi katje in uw huis - Veut tu poursuivre le raton?

149. Geen nutter dier voor rot en muis, dan een mooi katje in uw huis - Veut tu poursuivre le raton?

Brepols & Dierckx Zoon

Prent 1: zonder adres
Sjabloonkleuring lichtgeel, grijsbruin en blauw
Periode 1840 - 1880

Prent 2: zonder adres
Sjabloonkleuring geel, rood en blauw
Periode 1840 - 1880

Prent 3: Zonder adres
Sjabloonkleuring geel, roodbruin en blauw
Periode 1880 - 1900

Prent 4: Zonder adres. inkleuring anders dan voorgaande.
Sjabloonkleuring geel, roodbruin en paars
Periode 1880 - 1900

Afbeelding 5: rood sjabloon voor het inkleuren van deze prent

Eén groot houtblok met kader, niet gesigneerd, 291 x 260 mm. Tweetalige onderschriften.

Dit fragment toont een charmant beeld van de kat als een onmisbare bewoner van het huis, vooral als bescherming tegen ongedierte zoals ratten en muizen. Het kwatrijn boven het houtblok benadrukt de nuttigheid van een kat, die alle hoeken van het huis doorzoekt op zoek naar ongedierte: 

Geen nutter dier voor rot en muis.
Als een mooi katje in uw huis
Want het doorsnuffelt alle hoeken,
Om dit gedierte op te zoeken.

Onderaan beschrijft de tekst de kat als een rustige en betrouwbare metgezel, die geen overlast veroorzaakt door te krabben of lawaai te maken, en zelfs niet snoept uit de potten als ze alleen wordt gelaten. Zodra ze echter het geluid van een piepende muis hoort, komt haar jagersinstinct naar boven. De slotzin geeft aan dat de afbeelding van deze ideale kat wordt aangeboden uit liefde, wat de toon een warm en persoonlijk karakter geeft:

Deez, kat, zal niemands rust verstooren,
Zij krabbelt niet, noch laat zich hooren ;
Al laat men haar alleen in huis
Zoo zal zij uit den pot niet snoepen.
Maar zoekt zoo gaauw zij piep hoort roepen
Of er ook rot is ofte muis.
Kan u haar beeldtenis behagen ?
Zoo wordt z’uit liefd’ u opgedragen.

Houtblokken afkomstig van de veiling van het fonds “Joh. Noman en Zoon” te Zaltbommel op 9 april 1845. Deze prent van Brepols is een herdruk van Noman nr. 276

De afbeelding is van Nederlandse oorsprong. Het was eerst eigendom van J. Hendriksen te Rotterdam, die de prent onder nr. 28 uitgaf. Later eigendom geworden van J. Noman en Zoon te Zalt-Bommel. Brepols verwierf deze en andere blokken van Noman. Brepols behield de tekst van de Nederlandse afbeelding, maar voegde een Franse vertaling toe.

Een replica van de Brepols-prent werd uitgegeven door Glenisson (nr. 135).

Nederlands en Frans

houtsnede, ingekleurd met sjablonen

10. Natuur
10.1 Dierenwereld
10.1.1 Afzonderlijke dieren
10.1.1.13 Kat