189. Ziet, lieve kinderen! Als g’u verpoost van ’t leeren, Deez’ mooie prent

Uitgever

Glénisson & Van Genechten
Antoine Van Genechten

Titel

189. Ziet, lieve kinderen! Als g’u verpoost van ’t leeren, Deez’ mooie prent

Onderwerp

16 houtsneden met kader, niet gesigneerd (signatuur is verwijderd), 4 rijen van 4 blokken, 64 x 56 mm., Nederlandstalige kwatrijnen.

Beroepen. Bovenaan de titel :

Ziet, lieve kinderen ! als g’u verpoost van ‘t leeren,
Voorzeker zult gy meer van deze soort begeeren;
Deez’ mooije prent, en leest de versjes met verstand,
Wel nu, ligt nemen wy die taak nog eens ter hand.         

De koerier De zaagmaker. De turfhandelaar. Dakdekkers. De nattier.Het bedrukken van wattenschijfjes. Betegelen van het blad. De molen. De ballenmaker in het spel De asman De kolen uitladen. Het watermerk. De kompasmaker. De matrozen De bestratingsafwerkmachine. De paraplumaker.

De zesde houtsnede vertegenwoordigt het met de hand bedrukken, door middel van patronen, van de wattenschijfjes waar de jonge meisjes zo dol op zijn dat het water, zegt de legende, hen naar de mond komt:

Het wit katoen, wel voorbereid.
Wordt, door den hamerslag, bespreid
Met bloemen, ruiten, of met banden,
Waarnaar de meisjes watertanden.                

Het twaalfde tableau is niet minder interessant. Het stelt een door een paard getrokken waterkoets voor, "een prettig en handig vervoermiddel, dat ons een dak geeft tijdens het reizen en ons goedkoop naar vele mijlen brengt".

De trekschuit geeft een groot gemak;
Zy houdt ons, reizende, onder dak,
En brengt ons, op die zachte wys,
Veel mylen ver, voor kleinen prys.

Relatie

Houtblokken afkomstig van de veiling van het fonds “Joh. Noman en Zoon” te Zaltbommel op 9 april 1845. Deze prent van Glénisson & Van Genechten is een herdruk van Noman nr. 142

Voordien waren de blokken eigendom van de erfgenamen Weduwe Cornelius Stichter te Amsterdam, die deze eveneens uitbrachten onder nummer 142

De houtblokken van deze prent gebruikte Noman, behalve voor een "centsprent", eerder ook in het vierdelige boekwerk "Tafereelen van Nederlandsche Kunsten, Ambachten en Bedrijven, voor kinderen. In vier stukjes, met 208 plaatjes." (1828 - 1829).

Blok 1: De kruijer, vierde stukje, pag. 100;
Blok 2: De zagenmaker of slijper, derde stukje, pag. 94;
Blok 3: De brandhout en turfverkooper, derde stukje, pag. 92;
Blok 4: De leidekker, vierde stukje, pag. 8;
Blok 5: De mattenmaker, derde stukje, pag. 90;
Blok 6: De katoendrukker, vierde stukje, pag. 96;
Blok 7: De linnenglanzzer, vierde stukje, pag. 12;
Blok 8: De scharenslijper, vierde stukje, pag. 10;
Blok 9: De kolfballenmaker, vierde stukje, pag. 78;
Blok 10: De vuilnisman, derde stukje, pag. 86;
Blok 11: De steenkooldrager, derde stukje, pag. 88;
Blok 12: De trekschuit, vierde stukje, pag. 106;
Blok 13: De kompasmaker, derde stukje, pag. 4;
Blok 14: De matroos, derde stukje, pag. 70;
Blok 15: De straatmaker, eerste stukje, pag. 12;
Blok 16: De parapluienmaker, derde stukje, pag. 64.

Houtsneden van J. Oortman voor de serie ambachten, begonnen door H. Numan, in Stichters Almanak. Vervolgens werden de houtsneden eerst gepubliceerd in de prent van Stichter onder nr. 142, daarna in die van J. Noman onder hetzelfde serienummer. Glenisson heeft de originele tekst en dezelfde volgorde van de houtblokken behouden. Beersmans daarentegen, die later eigenaar werd van deze houtsneden en ze onder nr. 100 uitgaf, vernieuwde (vaak slecht) de tekst en vermengde de houtsneden. Zie nr. 1 van Glenisson et fils.

Type

houtsneden, ingekleurd met sjablonen

Aanduiding

6. Arbeid en arbeidsleven
6.2 Kleine handel, ambachtelijke bedrijvigheid en dagelijks leven
6.2.3 Allerlei ambachten en beroepen

Bron

Niet aanwezig in eigen collectie. Exemplaren in Rijksprentenkabinet Amsterdam, Ottema-Kingsma Stichting Leeuwarden en Deventer Musea.

Opmerkingen