41. Ziet hier, tot uw vermaek dee’z Kinder-Spreeken vloeyen - Voici quelques dictions qui plaisent aux enfants

41. Ziet hier, tot uw vermaek dee’z Kinder-Spreeken vloeyen - Voici quelques dictions qui plaisent aux enfants

Brepols, P.J.
Brepols & Dierckx Zoon

Prent 1: gevergeerd papier, met onderschrift "Te Turnhout, uyt het Fabriek en Boek - drukkery van P. J. BREPOLS"
Sjabloonkleuring geel en rood
Periode 1817 - 1833

Prent 2: zonder adres, gemerkt 'B', spellingsaanpassing t.o.v. prent 1
Sjabloonkleuring geel, rood en blauw
Periode 1840 - 1880

30 houtblokken zonder kader, niet gesigneerd, 5 rijen van 6 blokken, 55 x 45 mm. Tweetalige onderschriften.

Deze reeks uitdrukkingen en spreekwoorden geeft een levendige blik op de volkswijsheid en de humor van de tijd. Laten we ze eens samen verkennen:

1. Hy lagt in de vuyst. – Dit verwijst naar iemand die zich in de problemen heeft gewerkt of in een benarde situatie zit.

2. Houd den dief! – Een krachtige kreet die om actie vraagt, vaak als iemand wordt betrapt op diefstal of onrecht.

3. Wie koopt er een Joufvrouw? – Een ironische vraag die de waarde van liefde of genegenheid in twijfel trekt.

4. Als ‘t kalf verdronken is, vult hy den put. – Dit betekent dat men pas actie onderneemt als het probleem al is ontstaan, en vaak te laat.

5. Hy loopt met 't vis-paen. – Dit suggereert dat iemand met een doel of plan rondloopt, vaak met de intentie om te vissen of voordeel te halen.

6. Hy strykt de pluym. – Iemand die probeert de gevolgen van zijn acties te verdoezelen of iets te verfraaien.

7. Al roozen voor de verkens. – Dit betekent dat waardevolle dingen worden weggegooid of verspeeld aan degenen die er geen waardering voor hebben.

8. Hy laet den ballon op. – Dit kan verwijzen naar het nemen van risico's of het verkennen van nieuwe mogelijkheden.

9. Een keérs voor den duyvel. – Dit betekent dat iemand een morele concessie maakt, of misschien een deal sluit met de duivel.

10. Ider zingt zoo hy gebekt is. – Dit suggereert dat mensen zich gedragen naar hun achtergrond of omstandigheden.

11. Met vogels vangt men vogels. – Een wijsheid die benadrukt dat je met gelijkgestemden moet omgaan om succes te behalen.

12. Ik draey met alle winden. – Dit betekent dat iemand zich gemakkelijk aanpast aan veranderende omstandigheden of meningen.

13. Dit is een geleerd man. – Dit kan ironisch zijn, een opmerking over iemand die misschien niet zo slim is als hij doet voorkomen.

14. Hy vindt den hond in den hus-pot. – Dit verwijst naar iemand die de oorzaak van een probleem op de meest onwaarschijnlijke plaats vindt.

15. Een kolfken naar myn hand. – Dit betekent dat iets goed bij je past of gemakkelijk te gebruiken is.

16. De huyd na den wind. – Dit suggereert dat iemand de meerderheid volgt of zich aanpast aan wat populair is.

17. Al tegen den wind. – Iemand die tegen de stroom in gaat of zich verzet tegen gevestigde normen.

18. Hy draeyd zoo lang ik slaen. – Dit kan betekenen dat iemand zijn kansen afwacht totdat het juiste moment zich aandient.

19. Ik loop uyt dwang. – Dit verwijst naar iemand die zich uit een dwingende situatie bevrijdt.

20. Hy gaet om vuur. – Dit suggereert dat iemand met gevaarlijke zaken of situaties omgaat.

21. De paling by den steert. – Dit betekent dat iets altijd wegglijdt of moeilijk vast te houden is.

22. Hy schiet na ‘t doel-wit. – Dit betekent dat iemand zich richt op een specifiek doel of ambitie.

23. Beter 1 in d’hand als 7 in de logt. – Dit benadrukt dat het beter is om iets te hebben, hoe klein ook, dan veel beloften die niet gerealiseerd zijn.

24. Hy brengt zich zelf in’t net. – Dit betekent dat iemand zichzelf in de problemen werkt.

25. Ik ben er door. – Een bevestiging dat je een uitdaging hebt overwonnen of een probleem hebt opgelost.

26. Zonder plaisier konne wy niet leve. – Dit herinnert ons eraan dat plezier en vreugde essentieel zijn in het leven.

27. Hy ziet door zyn vingers. – Dit betekent dat iemand iets negeert of niet oppakt.

28. Ongebonden ’t best. – Dit suggereert dat men het beste presteert als men vrij is en niet gebonden aan verplichtingen.

29. Wagt u voor de geteekende. – Een waarschuwing voor iets dat als onbetrouwbaar of gevaarlijk wordt beschouwd.

30. Al tegen de maen gepist. – Dit betekent dat iemand tegen de verwachtingen in gaat of iets doet dat als ongepast wordt beschouwd.

Deze spreekwoorden en uitdrukkingen zijn niet alleen geestig, maar bieden ook waardevolle lessen en inzichten in de menselijke natuur en de complexiteit van het leven. Ze vormen een schat aan wijsheid die generaties lang is doorgegeven.

                        

Graveur: C. A. Moermans

Facturatiedatum van houtblok: 05/07/1822

Nederlands en Frans

houtsneden, ingekleurd met sjablonen

3. Allegorie
3.4 Spreekwoorden, zegswijzen en rebussen