80. De buiten kermis

Uitgever

Brepols, P.J.
Brepols & Dierckx Zoon

Beschrijving

Prent 1: gevergeerd papier, onderschrift op naam van wederverkoper "Bij J. A. ALDAG, St.-Jans-straat n° 33, te Amsterdam"
Sjabloonkleuring geel, lichtbruin en groen
Periode 1817 - 1840
Prent 2: zonder adres, met latere titel "Buitenkermis - Les Saltimbanques". Tekst herzet. Houthoudend papier van slechte kwaliteit.
Sjabloonkleuring geel, rood en blauw
Periode 1840 - 1880
Prent 3: zonder adres, met latere titel "De buitenkermis- Les Saltimbanques". Houthoudend papier van slechte kwaliteit.
Sjabloonkleuring geel, rood en blauw
Periode 1880 - 1900

Titel

80. De buiten kermis

Onderwerp

16 houtblokken met kader, niet gesigneerd, 4 rijen van 4 blokken, 70 x 67 mm. Tweetalige onderschriften.

De prent die de amusements- en kermisshows van het begin van de 19e eeuw weergeeft, biedt een levendig en kleurrijk overzicht van de vreugde en het vermaak dat deze evenementen met zich meebrachten. Bovenaan de afbeelding staan enkele vrolijke kwatrijnen, die de sfeer van de kermis prachtig samenvatten:

Kwatrijnen:
"Wanneer het kermis is, ziet men in vreugde leven;
Het is op dezen tijd dat men langs straat ziet zweven,
De menschen; want hun hoofd dan naar geen werken staat,
Al hebben zij geen geld, zij zijn toch op de straat."

Polichinelle: De eerste houtsnede toont de bekende figuur Polichinelle, een marionet die vaak voorkomt in kermis- en poppentheater. Met zijn vrolijke en ondeugende uitdrukking kondigt hij aan: “K zal kunsten doen, maar ’t is gewis, // Voor geld, om dat het kermis is.” Dit roept meteen de sfeer op van de levendige optredens die bezoekers verwachten.

Liefde en spel: De volgende scènes geven een blik op verliefde koppels die naar de kermis trekken. Ze genieten van de sfeer en de verschillende attracties, waaronder een augurkenverkoper die zijn lekkernijen aanbiedt. Ook een speelgoedwinkel komt voorbij, vol met kleurrijke en aantrekkelijke items voor de kinderen.

Acrobaat en dansende aap: De acrobaat vertoont zijn kunsten en trekt de aandacht van het publiek, terwijl een dansende aap zijn eigen show opvoert. De vrolijkheid en de verbazing van de mensen zijn voelbaar in deze levendige scènes.

Slim paard en spel: Een slim paard dat allerlei trucjes uitvoert, en twee jonge mensen die zich vermaken met een populair spel. Dit spel draait om het zo min mogelijk in tweeën hakken van een taaie cake, met de regel: “In driemaal moet ik dezen koek, // Geheel door hakken, tot den hoek.” Het spel belooft spanning en plezier voor de deelnemers.

Berenleider en mechanische olifant: Verderop in de prent paradeert een berenleider met zijn schattige beer, vergezeld door een mechanische olifant die de nieuwsgierigheid van de kinderen wekt. Ook zijn er geleerde honden die trucjes demonstreren en een goochelaar die het publiek verbaast met zijn illusies.

Tourniquet en marionet: De tourniquet, waar mensen hun geluk kunnen beproeven, en een marionet die zijn dans vertoont, dragen bij aan de speelse sfeer van de kermis. Een Savoyaard met zijn draaiorgel brengt muziek, terwijl de arme blinde fluitspeler, geleid door zijn zoon, ons herinnert aan de diversiteit van de mensen die de kermis bevolken.

Kwatrijnen over de fluitspeler: Het laatste kwatrijn maakt het hart van de kermis voelbaar:
"Beschouwt toch menschen al te gader, // Hoe ‘k dwaal met mijnen blinden Vader."

Deze prent is een prachtig tijdsdocument dat ons niet alleen laat genieten van de amusementen van de kermis, maar ook de unieke charme en de menselijke verhalen die daarachter schuilgaan. Het geeft ons een kijkje in de levendige cultuur van de 19e eeuw, waarin vreugde en vermaak hand in hand gingen.

Maker

Graveur: A. Cranendoncq

Datum

Facturatiedatum van houtblok: 26/11/1832

Taal

Nederlandstalige titel, Nederlands en Franse bijschriften.

Type

houtsneden, ingekleurd met sjablonen

Aanduiding

9. Spel en vermaak
9.1 Vermaak
9.1.1 Kermis en jaarmarkt

Opmerkingen