15. Den Duyvels Dans

Titel

15. Den Duyvels Dans

Uitgever

Brepols, P.J.

Onderwerp

Centraal staat een houtsnede zonder kader, niet gesigneerd, 155 x 180 mm. In het midden van een cirkel uitgevoerd door vierendertig gevallen engelen staat Lucifer, het onderlichaam bedekt met ruw haar, grote hoorns op het voorhoofd, gevorkte voeten, lange staart, houdt in zijn rechterhand de slang van Eva, in zijn linkerhand een vork met twee tanden. Hij leidt de dans. In de cirkel, rechts van de demon, spelen drie muzikanten, zijn trouwe en onafscheidelijke medewerkers, hun meest aanstekelijke deuntjes. Om hem heen, dansers, drinkers en de herbergier die een drankje inschenkt. Buiten de cirkel, in de bovenhoeken van het houtblok, links een vrouw knielend voor een Madonna in een boom; rechts een vroom koppel in gebed bij een Christus aan het kruis. De personen in deze beide hoeken smeken de Heer om deze onschuldige jeugd af te keren van de dans. In de onderste hoeken, links, huilt een vader van een gezin omdat die dans van zijn zoon een flierefluiter heeft gemaakt en zijn dochter haar eer heeft doen verliezen. Rechts bidt een moeder haar rozenkrans terwijl ze de kruisweg verricht, in de hoop dat haar kinderen tot inkeer komen en hun danslust verliezen. Bovenaan het vel staat de titel “Den duyvels dans”. Links en rechts uitleg bij de houtsnede. De uitleg van deze plaat is, zoals vermeld in de afbeelding, te danken aan Conrardus Clingius, theoloog in de orde van St. Franciscus, die leefde rond het jaar 155o; het werd goedgekeurd door St. Carolus Borromaeus in zijn tractaet tegen de Dans. Onderaan de prent een lied over het duivelse dansen. Het geheel van de prent is omkaderd door een eenvoudige dubbele lijnkader.

Relatie

Het houtblok is een kopie van een oudere prent. Een gelijkaardige prent, gebaseerd op een houtsnede uit de vijftiende eeuw, werd in het midden van de negentiende eeuw nog uitgegeven door de uitgever J. C. van Paemel, te Gent.

Maker

Graveur: C. A. Moermans

Datum

Facturatiedatum van houtblok: 16/03/1820

Type

houtsnede, ingekleurd met sjablonen

Taal

Nederlands

Aanduiding

1. Religie
1.3 Andere religieuze onderwerpen
1.3.5 Overige religieuze onderwerpen
1.3.5.3 Duivel en de dans

Beschrijving

Prent 1: gevergeerd papier, met onderschrift "Te TURNHOUT, uyt het Fabriek en Boek - drukkery van P. J. BREPOLS", zonder nummer, zwaar kader rondom het geheel
Sjabloonkleuring geel, rood en blauw
Periode 1817 - 1833
Prent 2: gevergeerd papier, met onderschrift "Te TURNHOUT, uyt het Fabriek en Boek - drukkery van P. J. BREPOLS", zonder nummer, Zwaar kader is nu vervangen door een dubbele lijnkader. Letterspatiëring van de titel ruimer t.o.v. prent 1.
Sjabloonkleuring geel, rood en blauw
Periode 1817 - 1833
Prent 3: gevergeerd papier, met onderschrift "Te Turnhout, uyt het Fabriek en Boekdrukkery van P. J. BREPOLS", zonder nummer. Plaatsing onderschrift licht opgeschoven t.o.v. prent 2
Sjabloonkleuring geel, rood en blauw
Periode 1817 - 1833

Bestanden

15. Den Duyvels Dans
15. Den Duyvels Dans
15. Den Duyvels Dans

Citaat

Graveur: C. A. Moermans, “15. Den Duyvels Dans,” de Prentfabriek, toegankelijk 28 maart 2024, https://archief.prentfabriek.be/items/show/23.

Uitvoerformaten

Opmerkingen